Nhiều vi phạm về môi trường tại Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang

Một góc Công ty CP xi-măng Bắc Giang.

 

Trên trục đường từ quốc lộ 1A vào nhà máy và từ nhà máy vào thôn Việt Hương, phóng viên ghi nhận có nhiều bụi, đất phủ thành lớp dày trên thân, lá cây được trồng hai bên đường và trong vườn của người dân. Dọc tuyến đường vào thôn Việt Hương nhiều nhà dân phải dùng bạt, rèm treo trước cửa nhà để ngăn bụi. Tuy vậy, vẫn không ngăn được thứ bột xám trắng đóng thành lớp dày trên đồ đạc, bàn ghế, trên mái và nền nhà. Các hộ dân trong thôn cho biết, đã nhiều lần phản ánh tình trạng ô nhiễm đến lãnh đạo nhà máy, chính quyền địa phương và đại biểu HĐND tỉnh, nhưng lượng khói bụi chỉ giảm được một thời gian rồi lại như cũ. Được biết, Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang đi vào hoạt động từ năm 1997 theo công nghệ lò đứng có công suất 85 nghìn tấn xi-măng/năm. Đến năm 2009, công ty chuyển đổi công nghệ sản xuất từ lò đứng sang lò quay. Từ năm 2013 đến nay, công ty sản xuất thường xuyên với công suất thiết kế 300 nghìn tấn clinker/năm, tương đương 360 nghìn tấn xi-măng/năm. Theo báo cáo tác động môi trường của công ty, trong quá trình sản xuất xi-măng, bụi phát sinh trong giai đoạn nghiền được thu gom qua thiết bị túi lọc bụi. Bụi phát sinh từ công đoạn nung, nghiền và làm nguội clinker được thu gom qua thiết bị lọc bụi tĩnh điện trước khi thải ra môi trường. Khi nhà máy hoạt động, nếu các thiết bị này vận hành ổn định, lượng khói bụi thải ra môi trường không đáng kể và trong chỉ số cho phép. Làm việc với chúng tôi, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang Nguyễn Văn Thanh thừa nhận, việc sản xuất xi-măng của nhà máy có gây ra lượng khói bụi. Giải thích điều này, Tổng giám đốc Thanh cho rằng, đó là do “khách quan”: “Do điện áp không ổn định, các thiết bị lọc bụi có thể dừng đột ngột, hoặc túi lọc bụi bị rách, thủng bất ngờ gây khói bụi cục bộ. Ngoài ra, dọc trục đường giao thông vào nhà máy hiện đã xuống cấp, các phương tiện vận tải chở nguyên liệu và sản phẩm của công ty đều là những xe có trọng tải lớn, nếu không tuân thủ quy định về tốc độ chạy xe cũng gây ra ô nhiễm bụi đất...”. Tổng giám đốc Thanh cũng không đưa ra được căn cứ cho thấy công ty đã thực hiện biện pháp xử lý sau khi có ý kiến phản ánh của người dân.

 

Việc gây ô nhiễm môi trường của Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang đã nhiều lần bị người dân phản ánh và công ty cũng đã nhiều lần bị chính quyền xử phạt. Lật lại “lịch sử” ô nhiễm môi trường của đơn vị này, được biết tháng 2-2002, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường (TN và MT) tỉnh đã kiểm tra và xử phạt vi phạm hành chính bảy triệu đồng vì hành vi thải khí bụi vượt tiêu chuẩn kỹ thuật. Tháng 7-2014, Sở TN và MT phối hợp Văn phòng UBND tỉnh Bắc Giang và Phòng TN và MT huyện Lạng Giang kiểm tra và yêu cầu công ty vận hành đúng quy trình đối với các công trình xử lý khí thải của nhà máy sản xuất xi-măng. Tháng 11-2014, qua công tác kiểm tra, Sở TN và MT tỉnh Bắc Giang một lần nữa chỉ ra hàng loạt sai phạm của công ty trong thực hiện các biện pháp, công trình bảo vệ môi trường và kết luận các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường của Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang chưa đủ điều kiện hoạt động. Tiếp đến, tháng 3-2015, Sở TN và MT tiếp tục kiểm tra công tác xử lý môi trường của Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang, qua kiểm tra cho thấy công ty vẫn chưa triển khai khắc phục các sai phạm trong công tác bảo vệ môi trường. Trước những vi phạm của Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang, ngày 21-4-2015, Giám đốc Sở TN và MT tỉnh Bắc Giang đã ký quyết định kiểm tra đột xuất đối với công ty này. Tuy nhiên, khi đoàn kiểm tra đến công ty đã “kịp thời” cho nhà máy ngừng sản xuất với lý do sự cố kỹ thuật khiến đoàn kiểm tra gặp khó khăn. Tại kết luận của Sở TN và MT tỉnh Bắc Giang ngày 25-11-2015 về kiểm tra việc thực hiện Luật Bảo vệ môi trường đối với Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang nêu rõ: Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang đã giải trình, báo cáo không đúng thực tế về tình hình quản lý chất thải nguy hại. Công ty chưa thu gom triệt để chất thải nguy hại theo quy định, chưa lập kế hoạch phòng ngừa, ứng phó với sự cố môi trường, chưa gửi cơ quan có thẩm quyền kế hoạch quản lý môi trường theo quy định. Sau hơn hai năm hoạt động theo công nghệ lò quay, đến nay công ty vẫn chưa được cơ quan có thẩm quyền xác nhận thực hiện các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường theo nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt.

 

Trước thực trạng trên, ngày 11-3-2016, Sở TN và MT tỉnh Bắc Giang đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Bắc Giang yêu cầu Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang tạm dừng hoạt động sản xuất để thực hiện đầu tư, xây dựng, vận hành các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường theo luật định. Tuy nhiên, UBND tỉnh Bắc Giang chưa có văn bản yêu cầu xử lý. Những sai phạm về môi trường kéo dài tại Công ty cổ phần xi-măng Bắc Giang thể hiện sự coi thường luật pháp, bất chấp sức khỏe, tính mạng người dân. Trong khi đó, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng chưa có giải pháp xử lý quyết liệt tình trạng ô nhiễm môi trường của công ty. Đề nghị UBND tỉnh Bắc Giang nhanh chóng làm rõ, xử lý dứt điểm những sai phạm nêu trên.